EKSKLUZIVNA DOKUMENTA: Kakvu ulogu je Radoje Žugić imao u vezi Abu Dabi kredita

Bivši ministar finansija i aktuelni guverner Centralne banke (CBCG) Radoje Žugić imao je aktivnu ulogu u ugovaranju i definisanju načina sprovođenja ugovora vezanog za kredit Abu Dabi fonda, vrijedan 50 miliona američkih dolara (USD).

To se može vidjeti u ekskluzivnoj dokumentaciji koju objavljuje Mreža za istraživanje organizovanog kriminala i korupcije – LUPA.

Žugić je, kao ministar finansija, 26. februara 2015. godine informisao tadašnju Vladu premijera Mila Đukanovića da u tom trenutku “nije moguće obezbijediti ponudu koja će sadržati povoljnije uslove kreditiranja poljoprivrede u odnosu na ponudu Abu Dabi fonda za razvoj”.

“S tim u vezi saopštio je usaglašeni pristup Ministarstva finansija, Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja i Investiciono – razvojnog fonda Crne Gore AD u vezi dva sporna pitanja koja se tiču ovog ugovora, a odnose se na troškove valutnog rizika i rizika odobrenja, odnosno procedure kreditnog rizika, a koji zahtijeva da se u ugovoru sa Abu Dabi fondom izvrše određena preciziranja, kao i da se ugovorom između Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja i Investiciono – razvojnog fonda Crne Gore AD definiše način sprovođenja tog ugovora”, piše u dokumentu sada bivše Vlade, koji ekskluzivno objavljuje LUPA.

Na čelu Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja 2015. godine bio je ministar Petar Ivanović, a na čelu Investiciono – razvojnog fonda (IRF) predsjednik Odbora direktora Zoran Vukčević.

I Ivanović i Vukčević privođeni su u februaru 2021. godine na informativni razgovor u Specijalno državno tužilaštvo (SDT) povodom kredita Abu Dabi fonda (ADMAS). Sa druge strane, nema podataka da je Žugić ikada saslušavan povodom tog spornog posla.

Projekat ADMAS počeo je u junu 2015. godine. Sa Arapima su posao tada zaključili Ivanović i Vukčević.

U prve dvije godine kredite je odobravalo Ministarstvo poljoprivrede, što je bilo posebno zanimljivo za istražni tim. Ministarstvo poljoprivrede u projektu ADMAS direktno je primalo novac iz Abu Dabi fonda, da bi potom preko deviznih računa u Prvoj banci odobravali kredite firmama i na taj način se bavili bankarskom djelatnošću.

Prema navodima koji su ranije objavljeni u medijima, u tom dijelu postoje elementi za otvaranje krivičnog postupka zbog zloupotrebe službenog položaja, jer prema Zakonu o Centralnoj banci kreditnim poslovima mogu se baviti samo banke i druge kreditne institucije.

U prve dvije godine, dok je poslom rukovodilo Ministarstvo poljoprivrede, isplaćeni su milionski krediti firmama, koje su imale sumnjive zaloge i koje nisu koristile odobrena sredstva namjenski.

Dokumentacija, koja je godinama skrivana u javnosti, a koju sada objavljuje LUPA ukazuje da bi tužilaštvo trebalo da ispita i ulogu Žugića i vezanu za, navodno, kršenje Zakona o platnom prometu, kad su u pitanju transakcije realizovane u okviru Abu Dabi fonda.

Utvrđeno je da je suprotno pravilima dozvoljeno da se transakcije u Crnoj Gori obavljaju preko deviznih računa otvorenih u Prvoj banci, u kojoj je pojedinačno najveći akcionar Aco Đukanović – brat aktuelnog predsjednika države.

U članu 61 Zakona o platnom prometu jasno piše da – nakon prijema novčanih sredstava po osnovu međunarodne platne transakcije pružalac platnih usluga primaoca plaćanja može isključivo da: 1) primljena sredstva prenese na transakcioni račun primaoca plaćanja za izvršavanje nacionalnih platnih transakcija 2) izvrši isplatu gotovog novca primaocu plaćanja, ili 3) izvrši plaćanje obaveza u inostranstvu primaoca plaćanja.

Sada bivši direktor IRF-a Zoran Vukčević 18. oktobra 2018. godine poslao je dopis direktoru Sektora za platni promet Centralne banke Crne Gore Andriji Jovoviću u kojem ga je obavijestio da transakcije u okviru projekta ADMAS nisu u skladu sa zakonom.

“Nakon nedavnog dostavljanja instrukcija za plaćanje sa pomenutog računa za realizaciju ADMAS projekta u cilju isplate kreditnih sredstava korisniku kredita od strane Prve banke Crne Gore smo obaviješteni da u skladu sa članom 61 Zakona o platnom prometu nije moguće izvršiti transakciju između dva transakciona računa za međunarodna plaćanja, a gdje su oba računa u Crnoj Gori”, piše između ostalog u dopisu Vukčevića, koji je od Jovovića tada tražio da mu pomogne da pronađe rješenje.

Prvog novembra 2018. godine Vukčević je dobio odgovor Jovovića.

“U skladu sa članom 3 stav 1 tačka 2 Zakona o platnom prometu platne transakcije između platioca i primaoca plaćanja preko trgovačkog posrednika ovlašćenog za pregovaranje ili zaključivanje ugovora o prodaji ili kupovini robe ili usluga u ime platioca ili primaoca plaćanja, ne smatraju se platnim uslugama”, napisao je Jovović i tim odgovorom ohrabrio IRF i Vukčevića da nakon Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja nastave sa kršenjem Zakona o platnom prometu.

Da li se Jovović prije odgovora Vukčeviću posavjetovao sa Žugićem ili je od tadašnjeg i sadašnjeg guvernera dobio naredbu da na taj način odgovori, trebalo bi da utvrdi u istrazi Specijalno državno tužilaštvo.

LUPA je u februaru prošle godine objavila da se ime Radoja Žugića nalazilo i na “Ugovoru o kreditu između Razvojnog fonda Vlade Crne Gore i Fonda za razvoj Abu Dabija za finansiranje podrške sektoru poljoprivrede”, koji je prevela Sanja Rašović sudski tumač, a koji je kasnije izmijenjen na način da je ime aktuelnog guvernera obrisano a dodato Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja i ime tadašnjeg ministra Petra Ivanovića.

Autor: Vl. O.

Ovaj tekst nastao je u okviru projekta dijelom finansiranog od strane Ministarstva javne uprave, digitalnog društva i medija.